عمل بای پس معده و یا بای پس Roux-en-Y
جراحی بای پس نوعی عمل لاغری است که برای کاهش وزن و رفع چاقی مفرط به کار گرفته می شود.
از طریق عمل بای پس کیسه کوچکی از معده را به وجود آورده و آن را مستقیما به روده کوچک وصل می کنند.
با انجام این عمل غذای خورده شده وارد این کیسه می شود و با دور زدن قسمت بزرگی از معده و بخش اولی روده کوچک، از کیسه کوچک مستقیما به روده کوچک می رود.
در واقع با این عمل جراحی مسیر عبور کردن غذا از مری به روده را عوض کرده و آن را کوتاه تر می کنند و موجب سیری زودرس در فرد و دفع سریع غذای اضافی از طریق روده می گردند.
انجام جراحی بای پس معده جزو رایج ترین روش های جراحی کاهش وزن است و زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که فرد دارای چاقی مفرط با رژیم گرفتن و ورزش کردن موفق به کاهش وزن نشود و مشکلات جدی برای سلامتی وی بروز یابد.
افرادی که شاخص توده بدنی بالا تر از ۴۰ دارند یعنی به چاقی مفرط مبتلا بوده و می توانند این عمل لاغری و جراحی چاقی را استفاده کنند.
روش های انجام عمل بای پس معده
بای پس معده را به روش های زیر انجام می دهند:
روش جراحی
در این روش جراح با ایجاد برشی بزرگ بر روی شکم اقدام به جراحی معده و روده ها می کند.
روش لاپاراسکوپی
بسیاری از بای پس های معده با استفاده از تکنیک کم تهاجمي و به روش جراحی لاپاراسکوپیک انجام می شوند.
در روش لاپاراسکوپی، جراح با ایجاد چند برش کوچک اقدام به جراحی می کند.
برای جراحی لاپاراسکوپ را از طریق برشی وارد شکم کرده تا اندام های داخل را به خوبی مشاهده کرده و از طریق آن جراحی را انجام دهند، سپس از طریق دیگر برش ها ابزار های جراحی دیگر وارد بدن شده و جراحی صورت می گیرد.
این جراحی معمولا به ۴ تا ۶ شکاف انجام می شود و بعد از انجام آن ابزار های جراحی خارج شده و شکاف های ایجاد شده بخیه می شوند.
استفاده از روش لاپاراسکوپی دارای دوران نقاهت کمتر بوده و به دلیل داشتن برش های کوچک تر بیمار خیلی زودتر بهبود می یابد و ریسک عفونت در آن کمتر است.
چگونگی انجام جراحی بای پس معده
این جراحی را برای کم کردن مقدار غذا و کالری که دریافت می شود به کار می برند به صورتی که مواد مغذی بدن تامین گردد و انجام آن به قرار زیر است:
تقسیم نمودن معده به دو قسمت از بخشی نزدیک به محل اتصال معده به مری که به دریچه کاردیا معروف است.
به صورتی که در فاصله مشخصی از قسمتی زیر کاردیا دور تا دور معده برش داده شده و معده را به دو قسمت یکی بزرگ و دیگری کوچک تقسیم می کنند.
این تقسیم سازی با منگنه و یا استاپلر صورت می گیرد به صورتی که همزمان با انجام دادن برش، بخیه نیز می شود.
با برش ایجاد شده بیمار دارای دو معده می شود که معده کوچک شبیه کیسه ای به مری وصل شده و معده بزرگ که به دوازدهه وصل است و به دلیل وصل نبودن به مری هیچ غذایی دیگر وارد آن نمی شود.
در این مرحله روده باریک با فاصله کمی از قسمت اثنی عشر بریده شده و آن بخش از سر آن که آزاد است را به انتهای معده کوچک وصل می کنند تا غذا از معده کوچک وارد روده گردد.
برای هضم شدن و جذب شدن غذا به شیره معده و هورمون های ترشح شده در معده نیاز است.
به همین منظور نباید قسمت بزرگی از معده و دوازدهه از فرایند گوارش خارج شوند، پس سر آزاد دوازدهه را به قسمت پهلوی روده باریک وصل می کنند.
اقدامات قبل از انجام جراحی بای پس معده
پیش از اینکه عمل بای پس معده انجام گیرد بیماران باید اقدامات زیر را انجام دهند:
حتما تحت مشاوره روانشناسی و مشاوره مربوط به سلامت جسمی قرار گیرند تا از انجام جراحی و اینکه برای وی موفقیت آمیز است مطمئن شوند.
باید داشتن تغذیه ای سالم و ورزش را در برنامه روزانه خود بگنجانند و تمام تلاش خود را در مراقبت از بدن جدید خود بکنند.
حتما پزشکی ماهر و با تجربه برای این جراحی انتخاب کنند.
با افرادی که این جراحی را انجام داده اند مشورت کرده و دغدغه ای که دارند را حتما از آنها بپرسند.
هزینه این عمل جراحی را جویا شده تا از توانایی خود برای پرداخت آن مطمئن شوند.
فیلم های مربوط به جراحی را مشاهده کرده تا از روند انجام آن اطلاع یابند.
پزشک را در جریان دارو های مصرفی خود قرار دهند.
مدتی پیش از جراحی مصرف سیگار و الکل را قطع کنند.
مراقبت های بعد از جراحی بای پس معده
با انجام جراحی می توانید خیلی زود خوردن مایعات را شروع کنید اما مواد غذایی جامد را نباید مصرف کنید تا معده و روده بهبود یابند.
بعد از بهبودی با رژیم غذایی که از حالت مایع شروع کرده و کم کم به سمت غذا های پوره شده و سپس غذا های نرم بروید و به همین ترتیب غذا خود را کم کم سفت کنید تا معده و روده به تدریج به آنها عادت کنند و سیستم گوارش بتواند آنها را هضم نماید.
رژیم غذایی لازم بعد از این جراحی را می توانید با مراجعه به متخصص تغذیه دریافت نمایید و مطابق با آن عمل کنید.
در مدت زمان ۳ الی ۴ ماهه بعد از انجام این جراحی ممکن است با تغییراتی چون وجود بدن درد، داشتن حس خستگی و سرما، خشک شدن پوست بدن، نازک شدن مو و ریزش مو و همچنین تغییرات روحی مواجه شوید که به دلیل کاهش سریع وزن رخ می دهند و کاملا طبیعی است.
به طور کلی بعد از انجام عمل بای پس معده باید مراقبت های زیر انجام شود:
باید از برنامه غذایی مناسب و درست پیروی کنید.
در ۱۰ روز اول بعد از عمل بیمار باید از مایعات استفاده کنید و فقط مجاز به مصرف مایعات هستید، مایعاتی چون آب گوشت و مرغ، آبمیوه، چای عسل، آب و …
از روز ۱۰ تا روز ۲۰، باید غذا های پوره شده مصرف شود به صورتی که مواد غذایی پخته شده توسط میکسر پوره و نرم شده و باید هر ۳۰ دقیقه ۲ قاشق غذا خوری میل شود و باید در چندین وعده غذایی غذای خود را مصرف کنید.
به طور میانگین باید حدود ۷۰ گرم پروتئین و ۲ لیتر مایعات در روز مصرف شود.
مواد غذایی که در این مرحله می توان مصرف کرد شامل گوشت قرمز، مرغ، بلدرچين و بوغلمون به صورت نرم و پوره شده، میوه ها و سبزیجات پوره شده، لبنیات با چربی کم، عدس پوره شده، سفیده تخم مرغ پخته می باشد.
از روز ۲۰ تا ۳۰ باید غذا هایی چون مرحله قبل مصرف شود اما نیاز به پوره نیست با چنگال و یا قاشق غذا له شود و مصرف شود.
در این مرحله باید وعده های غذایی ۳۰ دقیقه ای بوده و غذا بسیار جویده شود و فاصله ببین وعده ها ۳ الی ۴ ساعت مشخص گردد.
مایعات مصرفی در این مرحله باید روزانه حدود ۲ لیتر باشد.
با گذشت ۳۰ روز بیمار می تواند کم کم شروع به خوردن غذا های سفره کند ولی بهتر است تا ۳ ماه غذا های نرم، بریده شده و قطعه شده مصرف شود.
به صورتی که بیمار بتواند آنها را به خوبی جویده و تا حد امکان از خوردن غذا های سفت که به خوبی جویده نمیشوند خودداری نمود.
باید از زخم ناحیه جراحی به خوبی مراقبت کرد و از مرطوب نگه داشتن آن خودداری نمود.
داروهای تجویزی پزشک را به درستی و کامل مصرف نمود.
مصرف پروتئین و مکمل ها را حتما در برنامه خود قرار دهید.
از انجام کارها و فعالیت های سنگین تا مدتی خودداری کنید تا کاملا بهبود یابید.
با مرخص شدن پیاده روی را شروع کنید.
بیمار باید در منزل راه رفته تا گازهایی که از طریق لاپاراسکوپ وارد بدن شده دفع گردیده و میزان درد موجود ناشی از آن کاهش یابد.
مایعات فراوان باید نوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری شود.
برای کاهش درد به جای استفاده از دارو های خوراکی بهتر است از شیاف استفاده شود.
یک هفته بعد از انجام جراحی برای چکاب به پزشک جراح خود مراجعه نمایید.
بای پس معده برای چه کسانی مناسب است؟
انجام عمل بای پس را به افراد زیر توصیه می کنند و برای هر کسی قابل استفاده نیست:
افرادی که شاخص توده بدنی آنها ۴۰ و یا بیشتر از آن باشد و یا اینکه افرادی که اضافه وزنی بیشتر از ۱۰۰ پوند داشته باشند.
افرادی که دارای شاخص توده بدنی ۳۵ و یا بیشتر از آن دارند و دست کم به دو بیماری مرتبط با چاقی مبتلا هستند.
بیماری های مرتبط با چاقی شامل بیماری فشار خون بالا، بیماری دیابت نوع ۲ و یا ابتلا به بیماری های قلبی است.
افرادی که از طریق رژیم گرفتن و یا ورزش کردن نتوانسته اند به کاهش وزن برسند و همچنان دچار زیاد از حد هستند.
عوارض بای پس معده
انجام عمل بای پس با معایب و عوارض زیر همراه است:
- ممکن است موجب سوءتغذیه در بیمار شود.
- ممکن است موجب تنگی دهانه شود.
- امکان آمبولی در آن وجود دارد.
- امکان دامپینگ معده وجود دارد.
- ممکن است بیمار دچار نشتی معده شود.
- امکان مرگ در موارد خیلی کم وجود دارد.
- دارای عوارض بیشتری نسبت به جراحی اسلیو معده است.
- در طولانی مدت موجب کم شدن مقدار آهن، ویتامین B12، کلسیم، فولات و به طور کلی کاهش ویتامین ها و مواد معدنی می گردد.
- دارای دوران نقاهت و بستری بیشتری نسبت به عمل اسلیو معده است.
- نیاز به مصرف مداوم ویتامین ها و مواد معدنی دارد.
- باید توصیه ها و رژیم های غذایی مدام رعایت شوند.
فواید انجام جراحی بای پس معده
استفاده از جراحی بای پس معده با فواید زیر همراه است:
- درمان شدن آپنه خواب
- درمان شدن فشار خون بالا
- درمان شدن دیابت نوع ۲
- کاهش یافتن وزن بدن
- درمان مشکل ناباروری در بعضی از افراد چاق
هزینه بای پس معده
مواردی زیادی هستند که در هزینه بای پس معده دخیل بوده و روی آن تاثیر می گذارند چون:
- دستمزد پزشک جراح که بستگی به مهارت و تخصص پزشک دارد.
- نوع عمل و تکنیک عمل به کار رفته
- نوع بیهوشی مورد استفاده برای بیمار
- بیمارستانی که برای جراحی مراجعه کرده اید
- بیمه بودن و یا نبودن
- مدت زمان بستری شدن در بیمارستان
- آزمایشات انجام شده روی بیمار
- هزینه ویتامین ها و مکمل ها
- هزینه ویزیت پزشک
بهترین جراح بای پس معده
برای انجام جراحی بای پس معده خود باید تحقیق کرده و بهترین پزشک جراح در این زمینه را انتخاب کنید.
شخصی که با استفاده از متد روز و تجهیزات جدید بتواند بهترین جراحی را برای شما انجام دهد به گونه ای که عارضه احتمالی ناشی از آن به کمترین حد خود برسد.
دکتر امیر فرهنگ پزشکی متخصص و ماهر در این زمینه است و می توانید شما برای انجام جراحی بای پس خود از تخصص دکتر فرهنگ استفاده کرده و نتیجه ای رضایت بخش را حاصل نمایید.